Mantelzorgpremie?


Regelmatig krijgen we de vraag ‘Heb ik recht op een vergoeding  voor mantelzorg’?’ of ‘Heb ik recht op de mantelzorgpremie?’. Doorgaans gaat het hier in beide gevallen over het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden. Toch is de gemeentelijke mantelzorgpremie en het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden wezenlijk verschillend.

Hieronder lees je meer over het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden en de gemeentelijke mantelzorgpremie.


1.    Het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden


Wat is het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden?

De Vlaamse zorgverzekering bestaat sinds 2001. De naam van deze premie werd in 2018 gewijzigd in ‘zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden’. Het is een maandelijkse tegemoetkoming in de niet-medische kosten voor zwaar zorgbehoevende personen. Onder niet-medische kosten verstaan we o.a. kosten voor een oppas- of poetshulp, vervoersonkosten, de aankoop van hulpmiddelen, enzovoort. Je kunt er ook je mantelzorger mee vergoeden.

Het is een initiatief van de Vlaamse overheid en maakt deel uit van de Vlaamse sociale bescherming. De concrete uitvoering van de Vlaamse sociale bescherming, en dus van het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden, wordt toevertrouwd aan de zorgkassen en gecoördineerd door het Vlaams Zorgfonds. Vlaanderen telt in totaal zes zorgkassen:

  • de zorgkassen gelinkt aan de vijf grote mutualiteiten
  • de Vlaamse zorgkas


Wie moet zich aansluiten?

Aansluiten is verplicht voor elke Vlaming, vanaf 26 jaar. Dus wie in Vlaanderen woont – dit betekent ingeschreven is in het bevolkings- of vreemdelingenregister – dient in het jaar dat hij/zij 26 jaar wordt, verplicht aan te sluiten bij de Vlaamse sociale bescherming. In Brussel ben je niet verplicht om aan te sluiten; je mag dit echter wel doen. Iedereen kan wel vrij kiezen bij welke zorgkas men wil aansluiten. 

“Ik ben nog geen 26 jaar, maar wel zwaar zorgbehoevend. Heb ik dan geen recht op dit zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden?”

Jawel, hoor. Ook personen die jonger zijn dan 26 jaar komen in aanmerking voor een vergoeding, zelfs al dien je de bijdrage niet te betalen. Je kan immers nog niet aansluiten bij een zorgkas.

Ben je jonger dan 18 jaar, dan dient één van je ouders of je voogd bij een zorgkas aangesloten te zijn. Deze persoon dient dan voor jou een aanvraag voor een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden in.


Hoe aansluiten bij de Vlaamse sociale bescherming om recht te hebben op een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden of een ander zorgbudget?

Je sluit je aan bij de zorgkas door de betaling van een jaarlijkse bijdrage. Deze bijdrage bedraagt 29 euro voor personen met een verhoogde tegemoetkoming (als je hierop recht had op 1 januari van het vorige kalenderjaar) en 58 euro per persoon voor gewoon verzekerden.

OPGELET:  De bijdrage dient ten laatste op 30 april van het jaar op de rekening van de zorgkas te staan. Als je je vergoeding niet betaalt, kan er gesanctioneerd worden.

De Vlaamse sociale bescherming geeft drie zorgbudgetten:

  • het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden
  • het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood
  • het zorgbudget voor personen met een handicap

Hoe zit het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden precies in elkaar?

Je hebt enerzijds het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden die thuis verblijven en anderzijds het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden die verblijven in een residentiële instelling, bijvoorbeeld een woonzorgcentrum (rusthuis). Sinds januari 2023 bedraagt de vergoeding – zowel voor personen die thuis verblijven als voor personen die in een woonzorgcentrum verblijven – maandelijks 135 euro.

  • Thuis verblijven: zwaar zorgbehoevende personen die in hun thuismilieu verblijven, kunnen een aanvraag indienen voor een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden. Het thuismilieu is de plaats waar de zorgbehoevende effectief woont of inwoont, dit kan dus ook een serviceflat zijn. Ook als je gebruik maakt van een dagverzorgingscentrum of een centrum voor kortverblijf of een herstelverblijf, kan je in aanmerking komen voor dit zorgbudget.
  • Residentiële zorg: het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden wordt automatisch toegekend aan  alle bewoners, die verblijven in een door de Vlaamse overheid erkend woonzorgcentrum (WZC) of een psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT).


Welke procedure dien je te doorlopen?

aanvraag indienenHet zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden is een tegemoetkoming voor zwaar zorgbehoevende personen. Dit wil zeggen dat je lijdt aan een langdurig en ernstig verminderd zelfzorgvermogen. Om dit de bewijzen heb je een attest nodig. Hiervoor moet je je laten scoren door een ‘gemachtigd indicatiesteller’. Dit is meestal een maatschappelijk werker van de dienst maatschappelijk werk van je ziekenfonds, de dienst voor gezinszorg of het OCMW.

Zij scoren je aan de hand van de BEL-profielschaal. Deze schaal meet de graad van zorgbehoefte van wie een aanvraag doet. De zorgbehoefte kan zich situeren op fysisch, psychisch, huishoudelijk of sociaal-ondersteunend vlak. Op elk van deze vlakken wordt nagegaan hoe zorgbehoevend de betrokkene is en daar wordt dan een score, in de vorm van punten, aan toegekend.

Je hebt recht op het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden indien je minimum 13 punten scoort op de BELRAI-screener. Is dit zo, dan wordt je dossier overgemaakt aan de zorgkas waarbij je aangesloten bent. Het is ook de zorgkas die uiteindelijk de definitieve beslissing neemt voor de uitbetaling.

De BELRAI-screener is niet de enige schaal op basis waarvan je een attest kunt verkrijgen. Beschik je reeds over een geschikt attest, dan kan je rechtstreeks je aanvraag indienen bij je zorgkas. Een overzicht van attesten die in aanmerking komen voor het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden vind je hier.

Indien je aan de voorwaarden voldoet, heb je recht op een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden vanaf de eerste dag van de vierde maand die volgt op de datum van je aanvraag. Wanneer je dus je aanvraag in de loop van de maand januari bij de zorgkas indient, krijg je vanaf 1 mei een zorgbudget.

Wordt de zorg thuis te zwaar en beslis je om je te laten opnemen in een woonzorgcentrum of een psychiatrisch verzorgingstehuis? Weet dan dat je in dat geval automatisch recht hebt op het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden. Het kan wel zijn dat je enkele maanden dient te wachten op de eerste betaling omdat je eventuele zorgbudget als thuisverblijvende zwaar zorgehoevende dient te worden omgezet naar een zorgbudget als residentiële zwaar zorgbehoevende.


Hoe een aanvraag indienen?

De aanvraag voor een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden wordt ingediend bij de zorgkas waarbij de zorgbehoevende is aangesloten. Alle formulieren die gebruikt worden voor een aanvraag zijn beschikbaar bij de zorgkas of op de website www.vlaamsesocialebescherming.be.

 

2.    Gemeentelijke mantelzorgpremie


Het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden wordt vaak verward met de gemeentelijke mantelzorgpremies. 


Wat is nu precies het verschil?

Vooreerst wordt het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden uitbetaald door de zorgkassen, in opdracht van de Vlaamse overheid. De mantelzorgpremies worden uitbetaald door de gemeente of het OCMW. Daarnaast wordt de tegemoetkoming van 135 euro/maand van het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden toegekend aan de zorgafhankelijke persoon of zijn of haar bewindvoerder. Dit is niet het geval bij de mantelzorgpremie. Deze wordt ter beschikking gesteld van de mantelzorger of de zorgbehoevende. Het is het gemeentebestuur die kiest aan wie welk bedrag wordt gegeven en wanneer dit gebeurt. Tot slot dient het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden uitsluitend voor het bekostigen van de niet-medische kosten van de zorgbehoevende persoon, waar ook een vergoeding van de mantelzorger kan onder vallen. De mantelzorgpremie is eerder een waarderingsvergoeding voor de inzet van de mantelzorger en mag vrij besteed worden.

De regelgeving rond en het bedrag van de mantelzorgpremie is in elke gemeente verschillend. Bovendien mogen gemeenten vrij kiezen om een mantelzorgpremie in te voeren. Daarom bestaat een dergelijk initiatief niet in elke gemeente.


3.   Meer info...


... over het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden?


http://www.vlaamsesocialebescherming.be/zorgbudget-voor-zwaar-zorgbehoevenden.

Ben je lid van LM en ondervind je problemen met de uitbetaling van het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden? Dan kan je terecht bij de LM-Zorgkas.

Hier vind je de regionale contactgegevens:

  • LM Plus: 0800/17 417
  • LM MUTPLUS.be: 02/209 49 33
  • LM Oost-Vlaanderen: 09/235 72 98


...over de gemeentelijke mantelzorgpremie?


Om meer te weten over de premie in jouw gemeente, neem je best contact op met je gemeentebestuur of OCMW.

Beschikt jouw gemeente over een gemeentelijke mantelzorgpremie?

Klik hier !

! Voor meer informatie over het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden of de mantelzorgpremie kan je ook terecht bij de dienst maatschappelijk werk van je ziekenfonds.

Lieverthuis@lm.be

02/542.87.09